W okresie letnim, gdy temperatury osiągają wysokie wartości, a słońce świeci intensywnie, pracodawcy mają szczególny obowiązek zadbania o zdrowie i bezpieczeństwo osób zatrudnionych, zwłaszcza tych wykonujących pracę na otwartej przestrzeni. Ekstremalne warunki atmosferyczne mogą prowadzić do poważnych zagrożeń, takich jak:
- udar słoneczny,
- udar cieplny,
- odwodnienie organizmu,
- oparzenia skóry.
Każde z tych zagrożeń może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, a nawet życia pracownika, dlatego niezbędne jest szybkie reagowanie i wdrożenie odpowiednich działań ochronnych.
Jak zadbać o bezpieczeństwo pracowników w czasie upałów?
- Zapewnienie dostępu do napojów
Wysoka temperatura sprzyja odwodnieniu, co może zakłócić prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Zgodnie z przepisami, pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia nieodpłatnych napojów pracownikom:
- gdy temperatura w pomieszczeniach pracy przekracza 28°C,
- lub gdy na stanowiskach zewnętrznych przekracza 25°C.
Napoje powinny być stale dostępne i w ilości odpowiadającej zapotrzebowaniu pracowników. Choć obecnie brak jest jednoznacznych przepisów określających maksymalną dopuszczalną temperaturę w miejscu pracy, trwają prace legislacyjne w tym zakresie.
- Dbanie o komfort termiczny w pomieszczeniach
Upał negatywnie wpływa na koncentrację i wydajność pracy. Może także zwiększyć ryzyko zasłabnięcia. Aby złagodzić skutki wysokich temperatur, zaleca się korzystanie z systemów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Pracodawca powinien dbać o ich sprawność techniczną i czystość, a także unikać sytuacji, w których powodują przeciągi lub wychładzanie pomieszczeń. Strumień chłodnego powietrza nie powinien być skierowany bezpośrednio na pracownika. Dodatkowo warto zastosować rolety, żaluzje lub inne rozwiązania ograniczające nasłonecznienie wnętrz. - Działania organizacyjne
W czasie wyjątkowo wysokich temperatur pracodawca może wprowadzić zmiany organizacyjne, takie jak skrócenie dnia pracy czy dodatkowe przerwy, bez obniżania wynagrodzenia. Na stanowiskach zewnętrznych należy zadbać o zadaszone lub zacienione miejsca przeznaczone na odpoczynek.
Obowiązek oceny ryzyka zawodowego
Każdy pracodawca zobowiązany jest do przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego, z uwzględnieniem warunków środowiskowych, w tym wysokiej temperatury czy promieniowania słonecznego. W wyniku tej oceny powinny zostać wdrożone środki profilaktyczne, organizacyjne i techniczne, które zwiększą poziom bezpieczeństwa pracy.
W przypadku pracy na zewnątrz konieczne jest wyposażenie pracowników w środki ochrony indywidualnej – m.in. nakrycia głowy, odzież ograniczającą przenikanie promieni UV, a także preparaty chroniące skórę.
Warto również pamiętać, że latem szczególnej uwagi wymaga praca operatorów żurawi wieżowych i szybkomontujących. Kabiny tych urządzeń potrafią się nagrzewać do bardzo wysokich temperatur, dlatego należy zapewnić w ich wnętrzu warunki nieprzekraczające 28°C.
Zachęcamy do zapoznania się z poradnikiem „Praca w wysokich i niskich temperaturach”:
Podstawy prawne
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów
- Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 22 października 2018 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze żurawi wieżowych i szybkomontujących